NGHỆ THUẬT THỜI ĐẠI PHỤC HƯNG
1. KHÁI QUÁT CHUNG
Nghề thuật thuật thời đại Phục hưng hay nghệ thuật Văn nghệ Phục hưng là nghệ thuật của một thời kỳ vàng son của nhân loại, bắt đầu phát triển và nở hoa ở Italia trường khi lan tỏa sáng các nước khác ở châu Âu. Phong trào đổi mới nghệ thuật này ra đời. trong sự kích thích của các gia đình thế gia vọng tộc ở Italia và sự có súy của các Giáo hoàng ở Roma. Thời đại Phục hưng bắt đầu ở Italia với vẻ huy hoàng của nó và được đánh dấu bằng sự kiện kiến trúc sư Brunelleschi khởi dựng chiếc vòm mái Nhà thờ Florence, một biểu tượng lớn lao làm đổi mới tất cả những quy luật từ trước đến nay của kiến trúc, trong khi đó, các nước châu Âu khác còn “chìm” trong thời đại Trung thế kỷ. Những phát kiến lớn về khoa học và về các lĩnh vực khác như phát kiến của Copemic về trái đất, việc phát triển của nghề in, nghề giấy, việc phát minh ra địa bàn thuốc súng và tìm ra con đường sang châu Á vòng qua mũi Hảo Vọng đã “xuyên thủng những quan niệm và tư duy truyền thống.
Nhà thờ không còn là nguồn tri thức duy nhất và có một nhu cầu thiết thân của thời đại là tái phát hiện các văn bản cổ đại. Tư tưởng chỉ đạo của thời đại Văn nghệ Phục hưng là tư tưởng của Dante, Petrique và Boccace. Tư tưởng Nhân văn hình thành đầu tiên trong Văn học vào thế kỷ XIV, phát huy tác dụng mạnh mẽ vào các ngành nghệ thuật khác vào thế kỷ XV. XVI. Pétruque và Boccace mang khát vọng tìm đến một phong cách văn học thuần khiết thông qua việc khôi phục ngôn ngữ Hy Lạp và La Tinh. Engels khi nói về hai thế kỷ XV, XVI ở Italia đã so sánh sự nở hoa và vai trò quan trọng của đất nước này với các nền nghệ thuật trước đó như sau: “Những bản thảo chép tay tìm thấy từ trong sự diệt vong của Bizantine, những điều khúc cổ đại khai quật lên nha trong hoang phế của La Mã. Trước mặt của phương Tây đang kinh ngạc đã bày ra một thế giới mới của cổ đại Hy Lạp. Trước hình tượng huy hoàng của nó, nói u buồn Trungg thế kỷ biến mất, Italia đã xuất hiện một sự phồn vinh nghệ thuật chưa từng có giống như một sự tái hiện thời kỳ cổ đại cổ điển mà sau đó sẽ không thể đạt đến nữa” (Biến chứng pháp tự nhiên). Cũng trong tác phẩm này Engels khẳng định: đó là “một thời đại cây thiết những người khổng lồ và sáng tạo nên những người khổng lồ
khuôn mặt lớn của thời đại Phục hưng thường rất đa năng: họ thành thao trong sáng tác kiến trúc, hội họa, điều khác với các phong cách cá nhân rất được coi trọng Trước khi Leonardo da Vinci, Michelangelo, Raphael rồi Titian phát huy ảnh hào quang , vào thế kỷ XV, thật ra, nền nghệ thuật Phục hưng đã đến sớm hơn nữa ở Italia, từ the kỷ XIII. với Giotto di Bondone. Duccio di Buoninsenga, Simone Martini, Pietro và Ambrogro Lorenzetti…. và từ thế kỷ XV với Paolo di Dono tức Uccello, với Fra Angelico, Mantenga, Botticelli và Francesca… Nghệ thuật lúc này được xem là động cơ giúp loài người tiến bộ. Văn nghệ Phục hưng trong nghệ thuật Italia thế kỷ XVI gọi là Chủ nghĩa thủ pháp (Mannerism). Trước khi nghệ thuật Phục hưng lan rộng sang Hà Lan, Đức, Pháp và khắp cả châu Âu chúng ta cũng nên nhắc đến Érasme. Montainge, Rabelais đã vén lên một bức màn lý tưởng nhân văn mới cũng như Luther với những cải cách tôn giáo. Con người Văn nghệ Phục hưng ý thức rất rõ sứ mệnh của chính minh và nhận thức được mình đang ở vào một thời đại lịch sử đặc biệt. Họ đoạn tuyệt với Trung thế kỷ nhưng coi trọng cổ đại. Nếu tiêu điểm của Trung thế kỷ là Thần thì tiêu điểm của Phục hưng là con người. Công sức góp nên những thành tựu lớn lao của thời đại Phục hưng là công sức chung của các nhà tư tưởng, các nhà sử học, các nhà triết học, các nhà khoa học, các nhà chính trị và các nhà nghệ thuật. Và tất cả mọi công dân cũng đều tham gia đóng góp vào sự chuyển biến này, đặc biệt là lực lượng hùng hậu của giai cấp tư sản ở Italia, nơi nghệ thuật Phục hưng – “Renaissance” – được gọi là “Rinascimento” (nghĩa là Tại sinh). Cần ghi nhận rằng Nhà vua Francois đệ nhất khi theo đuổi chiến tranh ở Italia đã từng thán phục nền nghệ thuật Phục hưng ở đất nước này và đã không ngừng du nhập nó vào đất Pháp. Nhà vua, đồng thời với việc mới Leonardo da Vinci đến Amboire, đã khuyến khích nghệ thuật Phục hưng Pháp phát triển men theo hai bờ sông Loire, suốt thời gian thế kỷ XV và XVI. Những điều kiện lịch sử và Chủ nghĩa nhân văn dẫn đến sự phát triển không tiền khoáng hậu của nghệ thuật Phục hưng. Thế kỷ XV, châu Âu chứng kiến “những sự rung chuyển” lớn lao, những ký ức kinh hoàng về thiên tai, địch họa, chiến tranh, cướp bóc, tàn phá và bệnh dịch dường như đã 4 lùi vào quá khứ. Sự tái tạo của một nền chính trị mới ở Italia tất yếu sẽ dẫn đến một sự đổi mới về thương mại. Các đô thị mới trở nên năng động hơn, quyền lực được thiết lập với các nhà tư sản, các nhà buôn và các nhà tài chính. Các thể lực nắm quyền cũ vẫn đẩy âm mưu bạo loạn nhưng các thị dân đã thông minh hơn và biết phát huy tài trí, năng lực của mình. Các ngành nghề kiến trúc, hội họa, điêu khắc, kim hoàn được bảo trợ phát triển và gặt hái những thành công lớn. Trong khi các nghệ sĩ sáng tác những tác phẩm
