Kỷ Niệm 100 năm ngày sinh của họa sĩ Bùi Xuân Phái (1/9/1920 – 1/9/2020)

Bùi Xuân Phái một danh họa của Việt Nam ngang tầm thế giới, đặc biệt nổi tiếng với các tác phẩm vẽ về Phố cổ Hà Nội (Phố Phái).
Quê gốc của Bùi Xuân Phái là ở làng Kim Hoàng, xã Vân Canh, huyện Hoài Đức, tỉnh Hà Tây cũ. Ông tốt nghiệp khoa Hội họa và thuộc thế hệ cuối cùng trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương khóa 1941–1945.

Tranh của ông chuyên về chất liệu sơn dầu, đam mê mảng đề tài phố cổ Hà Nội. Ngay từ lúc sinh thời, sáng tạo của ông đã được quần chúng mến mộ gọi dòng tranh này là Phố Phái. Tranh phố của Bùi Xuân Phái vừa cổ kính lại rất hiện thực, thể hiện rõ hồn cốt của phố cổ Hà Nội những thập niên 50, 60 hay 70. Các mảng màu trong tranh Phái thường có đường viền đậm nét, từ bề mặt đến cảnh quan đều có chiều sâu bên trong. Ngắm tranh phố cổ của Phái, người xem nhận thấy họa sĩ đã gửi gắm những kỉ niệm, những hoài cảm cùng nỗi buồn man mác, tiếc nuối bâng khuâng trên từng nét vẽ, như điềm báo về sự đổi thay và biến mất của từng mái nhà, từng con người mang hồn phách xưa cũ.

Ông được giới mỹ thuật đánh giá rất cao về bút pháp độc đáo không thể trộn lẫn ông với một họa sĩ nào trước, cùng thời hoặc sau ông. Tính ông hay nhất: 1 là phân minh, 2 là giản dị, 3 là thành thực. Với tài năng và đức tính như vậy ông đã được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật đợt đầu tiên năm 1996 cùng Tô Ngọc Vân, Trần Văn Cẩn, Nguyễn Sáng, Nguyễn Tư Nghiêm, Nguyễn Đỗ Cung, Nguyễn Phan Chánh và Diệp Minh Châu.

Chân dung danh họa Bùi Xuân Phái.

                                                                                                                           Bùi Xuân Phái trong căn nhà của mình.

                                                                                                                        Họa sĩ Bùi Xuân Phái và tự họa của mình.

                                                                                                                 Tác phẩm Phố vùng cao của họa sỹ Bùi Xuân Phái.

                                                                                                                 Tác phẩm Phân xưởng nhuộm, Bột màu, 1985.

                                                                                                           Những dòng chữ đầu tiên trong Nhật ký của Bùi Xuân Phái.

                                                                                                    Hồ Hoàn Kiếm – tranh sơn dầu – tài liệu của gia đình Bùi Xuân Phái.

                                                                                                                   Chữ kí của họa sĩ Bùi Xuân Phái qua các thời kì.

                                                                                  Cố họa sỹ Bùi Xuân Phái, người gắn bó với tình yêu lớn dành cho phố phường Hà Nội xưa…

                                                                                                                                                    Phố Phái.

Mỗi con đường, mỗi phố đều mang tên một danh nhân, còn những phố, đường mang tên Phố Phái thì nhiều không ai đếm được. Nó tồn lại trong hoài niệm của rất nhiều người, dù thành phố đổi thay bao nhiêu, những nơi gợi lại bóng hình Phố Phái vẫn là nơi chứa chan nhiều cảm xúc.

 

Bùi Xuân Phái là người chuyên tâm, người thành công nhất với đề tài phố cổ Hà Nội và thêm điều nữa, ông là người đầu tiên phát hiện ra vẻ đẹp của phố cổ Hà Nội, người đầu tiên đưa phố vào hội họa và có lẽ ông cũng là người cuối cùng làm cho Hà Nội có thêm một phố nữa: Phố Phái. Hà Nội sinh ra ông (Bùi Xuân Phái sinh ra ở làng Kim Hoàng, ngôi làng nổi tiếng với dòng tranh dân gian cùng tên, ngoại thành Hà Nội), và ông sinh ra “Phố Phái” tặng lại Hà Nội. Ngoài 36 phố phường, Hà Nội đã có một phố nữa, phố hội họa. Thăng Long, Đông Đô, Hà Nội – rồng bay lên, địa linh nhân kiệt, tụ nhân, tụ thủy, tụ khí đẹp hơn nữa vì nó dung dưỡng cho nghệ thuật, tạo niềm cảm hứng cho nghệ sĩ.

Dù cho đời sống có khó khăn nhưng với tình yêu nghệ thuật, khát khao tìm tòi và thể hiện cái đẹp dung dị đời thường bằng những nét vẽ cọ, Bùi Xuân Phái đã không ngừng vẽ, sáng tạo nghệ thuật ngay cả khi không mua được vật liệu và ông đã phải tận dụng mọi chất liệu sẵn có. Ông cũng là họa sĩ đã gạt bỏ mọi toan tính đời thường để cho ra đời các tác phẩm dung dị, đơn giản nhưng đầy tâm tư sâu lắng. Ông mất ngày 24 tháng 6 năm 1988 tại Hà Nội bởi căn bệnh ung thư phổi. Và có một điều chắc chắn, câu chuyện về cuộc đời và những bức tranh vẽ được thổi vào đó linh hồn Hà Nội cổ kính, trầm lặng của ông vẫn sẽ sống mãi với thời gian.

#lopvenguoilon

#lopvetrecon

#lopveluyenthi

 

Bài viết khác